Onterechte auteursrechtclaim op foto van zwart gat

Op 10 april maakten de sterrenkundigen van het Event Horizon Telescope-project wereldkundig dat het gelukt is om een foto te maken van (de schaduw van) een zwart gat. Door acht telescopen op aarde te koppelen en te richten op het centrum van elliptisch sterrenstelsel Messier 87 kon de foto gemaakt worden van dit zwarte gat, dat op 55 miljoen lichtjaar afstand van de aarde ligt.

 

Dit grote nieuws werd uiteraard opgepikt door de media en al snel kwamen er talloze artikelen voorbij waarbij de gemaakte foto prominent werd afgebeeld. Deze kon natuurlijk niet missen onder het bericht. Maar toen was daar opeens de Visual China Group, een Chinese aanbieder van stockfoto's. Dit bedrijf, wat samenwerkt met het Amerikaanse bedrijf Getty Images (ook een aanbieder van stockfoto's) claimde namelijk dat zij het auteursrecht op deze foto had, terwijl zij niet tot het Event Horizon Telescope-project behoorde. Maar hoe deed de Visual China Group dit? Het bedrijf plaatste haar watermerk in de foto, omdat zij naar eigen zeggen een niet-exclusieve licentie had verkregen om de foto te bewerken voor mediagebruik. Zo leek het net alsof zij de eigenaar van de foto was. De foto werd opgenomen in de database van de website en kon vervolgens tegen een geldbedrag worden aangeschaft door de gebruikers van die website.

 

Dit gedrag leidde tot een storm van kritiek, waarna de lokale afdeling van de Chinese internetwaakhond publiekelijk maakte dat zij met de top van het bedrijf had gesproken en het bedrijf heeft gesommeerd de website te rectificeren. De website van het bedrijf werd offline gehaald en excuses werden aangeboden. Ondertussen kelderde het aandeel van bedrijf met 10 procent.

 

Gebruik van stockfoto’s

Hoe gaat het dan normaliter in zijn werk bij het aanbieden van een foto via een stockfoto-website? Veel van de foto’s die daar zijn geplaatst zijn immers ook geen eigendom van zulke sites, maar van de respectievelijke fotografen. Toch kunnen stockfoto-websites deze foto’s aanbieden, omdat fotografen de exploitatierechten van een door hen gemaakte foto kunnen overdragen, of in licentie kunnen geven aan een derde partij, zoals in dit geval een stockfoto-website. Tegen een afgesproken vergoeding mogen stockfoto-websites bijvoorbeeld foto’s aan het publiek verkopen en zich bezighouden met de handhaving van onrechtmatig gebruik van die foto’s. In het geval van de foto van het zwarte gat bleek echter nergens uit dat de Visual China Group bevoegd was om de foto te exploiteren. Sterker nog, het was haar in eerste instantie helemaal niet toegestaan om zomaar haar watermerk in de foto te plaatsen.

 

Wanneer je zelf wordt geconfronteerd met een claim van een stockfoto-website, vraag dan in elk geval eerst of de website met een bewijsstuk kan aantonen dat zij wel degelijk bevoegd is om namens de fotograaf van de betreffende foto op te treden.

 

Mocht u vragen hebben over het gebruik van stockfoto's, neem dan contact met ons op.

 

Door: Jules van Engelen