IE, media- en privacyrecht zijn constant in beweging. De grenzen worden dagelijks getart. Wat mag net wel, wat mag net niet. Hierin ligt de kern van ons werk. Werk wat ons blijft uitdagen en inspireren.
filter op categorie:
Verwijderen onrechtmatige berichten Facebook
De hoogste rechter van de Europese Unie, het Hof van Justitie heeft op 3 oktober 2019 een uitspraak gedaan over het verwijderen van onrechtmatige berichten van social media. Het Hof heeft uitgelegd hoe platforms zoals Facebook om moeten gaan met onrechtmatige berichten die geplaatst worden door haar gebruikers.
Deze zaak betrof een bericht op Facebook, waarbij een gebruiker van Facebook een link naar een artikel over Eva Glaswischnig-Piesczek, een Oostenrijkse politica [1]. Daarbij had de gebruiker een persoonlijk commentaar geschreven. Volgens de rechter tastte het commentaar dat deze Facebook-gebruiker had geplaatst de eer en goede naam van de politica aan, waardoor het bericht lasterlijk en onrechtmatig was.
De hoogste rechter van Oostenrijk kwam voor de vraag te staan of zij Facebook moest opleggen om alleen het specifieke bericht en identieke berichten te weren van haar platform, of dat zij ook mag bepalen dat Facebook inhoudelijk overeenstemmende berichten moet weghalen. Zij stelde daarom de volgende vragen aan het Hof van Justitie van de Europese Unie:
- Mag een rechter een bevel opleggen om informatie die inhoudelijk identiek is aan eerder onwettig verklaarde informatie te verwijderen of ontoegankelijk te maken?
- Mag een rechter dit bevel ook opleggen voor informatie die inhoudelijk overeenstemt met eerder onwettig verklaarde informatie?
- Mag dit bevel met wereldwijde werking worden opgelegd?
Het Hof overweegt dat Europese regelgeving bepaalt dat een hostingprovider, zoals Facebook volgens deze regelgeving aangemerkt dient te worden, in beginsel niet aansprakelijk is voor onrechtmatige informatie die via haar systemen wordt opgeslagen of verwerkt, zolang zij geen kennis heeft van deze informatie. Lidstaten mogen partijen zoals Facebook ook niet verplichten om alle informatie die zij verwerken te filteren op rechtmatigheid of opleggen dat zij actief op zoek moeten gaan naar onrechtmatige informatie die via hun systemen lopen. Rechters kunnen wel bepalen dat bepaalde informatie onrechtmatig is en dat platformen dit dienen te verwijderen of ontoegankelijk moeten maken.
Omdat social media ervoor zorgt dat informatie snel gedeeld kan worden, waarbij er een reëel risico bestaat dat informatie vervolgens door andere gebruikers weer gedeeld wordt, is het gerechtvaardigd dat een rechter eist dat niet alleen een specifiek bericht, maar ook identieke berichten verwijderd of ontoegankelijk gemaakt dienen te worden. Europese regelgeving verbiedt een algemene filtering, maar een specifieke filtering mag volgens de Europese rechter wel opgelegd worden.
Vervolgens moest het Hof de vraag beantwoorden of een rechter ook mag bepalen dat Facebook informatie die niet identiek is, maar wel inhoudelijk overeenstemt ook moet verwijderen of ontoegankelijk maken. Het Hof heeft nu aangegeven dat dit mag. Zou dit niet het geval zijn, dan zou een bevel namelijk gemakkelijk omzeild kunnen worden door berichten die nauwelijks verschillen te plaatsen. Het Hof verklaart dat het namelijk niet gaat om de specifieke bewoordingen die onwettig zijn verklaard, maar de met de inhoud overgebrachte boodschap. Om het Facebook niet te lastig te maken moet de rechter in het bevel wel duidelijk aangeven wat er precies verboden wordt. Denk hierbij aan de naam van degene om wie het draait, de omstandigheden waarom er sprake is van onrechtmatigheid en de onrechtmatige boodschap die in het bericht wordt overgebracht. Het is niet de bedoeling dat Facebook elk bericht handmatig moet gaan controleren. Het moet mogelijk zijn dat zij geautomatiseerde technieken en onderzoeksmethoden hiervoor kan inzetten.
Als laatste geeft het Hof antwoord op de vraag of een rechter Facebook mag opleggen om de berichten wereldwijd te verwijderen, of dat dit beperkt moet zijn tot bijvoorbeeld een bepaalde lidstaat of de EU. Volgens het Hof legt de Europese regelgevingen geen territoriale beperking op, waardoor de rechter de mogelijkheid heeft om een wereldwijde verwijdering op te leggen. Wel zal de rechter per geval moeten kijken of er andere internationale regels gelden die een wereldwijde verwijdering tegenhouden.
Samengevat: een rechter mag bevelen dat een platform zoals Facebook informatie die identiek is aan, of inhoudelijk overeenstemt met onwettige informatie verwijdert of ontoegankelijk maakt. De rechter mag ook bevelen dat deze berichten wereldwijd verwijderd of ontoegankelijk gemaakt moeten worden.
Wilt u meer informatie over het verwijderen van berichten van Facebook, neem gerust contact met ons op.
Door: Koen van der Voort